Κυριακή 15 Ιανουαρίου 2017

«ΚΟΚΚΙΝΑ» ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΔΑΝΕΙΑ:Μοχλός επιχειρηματικών αναδιαρθρώσεων με κριτήριο τη συγκέντρωση της «πίτας» και των κερδών

Στα 108,4 δισ. ευρώ εμφανίζονται, στο τέλος Ιούνη 2016, τα «κόκκινα» δάνεια (νοικοκυριών και επιχειρήσεων) στις εγχώριες τράπεζες και διαμορφώνονται στο 50,5% επί της συνολικής μάζας του τραπεζικού δανεισμού και σε πάνω από το 60% του παραγόμενου ΑΕΠ. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας, στο έτος 2008,
όταν εκδηλώθηκε η καπιταλιστική κρίση, τα ποσά αυτά διαμορφώνονταν σε 14,5 δισ. ευρώ (5,5% των δανείων), δηλαδή στην περίοδο της καπιταλιστικής κρίσης τα «κόκκινα δάνεια» εκτινάχτηκαν περίπου κατά 94 δισ. ευρώ.
Πρόκειται για μια ορισμένη πτυχή στη διεργασία της καταστροφής και της απαξίωσης των υπερσυσσωρευμένων κεφαλαίων και των κερδών, που είχε προηγηθεί από την προηγούμενη φάση των εντατικών ρυθμών «ανάπτυξης» της οικονομίας, των κεφαλαίων που στη φάση της κρίσης απαξιώνονται σε μαζική κλίμακα, καθώς αδυνατούν να βρουν κερδοφόρα διέξοδο σε κλάδους της οικονομίας και της παραγωγής. Σε αυτό το πλαίσιο, οι εγχώριες τράπεζες βρίσκονται πλέον σε αναζήτηση τρίτων επίδοξων «επενδυτών» στους οποίους θα μεταβιβάσουν τα «κόκκινα» χαρτοφυλάκια «μπιρ παρά» και σε κάθε περίπτωση με τιμές πολύ χαμηλότερες σε σχέση με την ονομαστική αξία των εν λόγω δανείων.
Ειδικός λόγος και παρεμβάσεις από την πλευρά του κρατικού μηχανισμού και της πολιτικής διαχείρισης γίνεται γύρω από το κομβικό ζήτημα των «κόκκινων» επιχειρηματικών δανείων, ζήτημα, που, με τη σειρά του, συνδέεται με το κλείσιμο επιχειρήσεων και τα λουκέτα, με την πτώση της αξίας όσο και της μάζας των παραγόμενων εμπορευμάτων, λόγω κρίσης που ως συνέπεια έχει την πτώση της τιμής της εργατικής δύναμης, άρα και της υποχώρησης του επιπέδου της λαϊκής κατανάλωσης, ακόμη και για στοιχειώδεις ανάγκες της καθημερινότητας.
Εξωδικαστικό «ξεσκαρτάρισμα» με κριτήριο τη «βιωσιμότητα»
Ηδη, έχουν ξεκινήσει οι διεργασίες για τη «σύσταση εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης δημόσιων και ιδιωτικών οφειλών των επιχειρήσεων», ενώ το σχετικό νομοσχέδιο αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή το επόμενο διάστημα.
Ουσιαστικά, επιδιώκεται, σε πρώτη φάση, το γρήγορο «ξεσκαρτάρισμα» του τεράστιου όγκου των υπερχρεωμένων επιχειρήσεων, δίνοντας ελπίδες επιβίωσης μόνο σε εκείνες τις «προβληματικές» επιχειρήσεις που κρίνεται ότι μπορεί να αντεπεξέλθουν στην κούρσα της ανταγωνιστικότητας, με βάση τις «μελέτες βιωσιμότητας» και σε συνδυασμό με τις προοπτικές και την ανταγωνιστικότητα συνολικότερα του κλάδου στον οποίο εντάσσονται.
Για τις υπόλοιπες επιχειρήσεις δρομολογείται η ταχεία έξοδος, οδηγώντας βέβαια σε μεγαλύτερη συγκέντρωση της επιχειρηματικής πίτας και των κερδών σε ισχυρούς επιχειρηματικούς ομίλους. Σε αυτό το πλαίσιο, είναι σαφές ότι το σχέδιο για εκτεταμένες επιχειρηματικές αναδιαρθρώσεις «κουμπώνει» και εξυπηρετείται από το σχέδιο για τις ομαδικές απολύσεις και τα νέα χτυπήματα στα Εργασιακά.
Ο υπό διαμόρφωση νόμος για τη ρύθμιση των επιχειρηματικών οφειλών αφορά κατ' αρχήν μόνο αυτές που κρίνονται «βιώσιμες», ενώ τον πρώτο λόγο θα έχουν οι μεγαλοπιστωτές.
Σύμφωνα με το κυβερνητικό σχέδιο, εάν η διαδικασία καταλήξει σε συμφωνία μεταξύ του οφειλέτη και των πιστωτών που αντιστοιχούν τουλάχιστον στο 60% της συνολικής οφειλής, η υπόθεση θα παραπέμπεται σε δικαστή προς επικύρωση. Σε μια τέτοια περίπτωση, η δικαστική απόφαση θα επιβάλλει την αναγκαστική «συμμόρφωση» του συνόλου των πιστωτών.
-- Ως προς το περιεχόμενο των λύσεων, θα μπορούν να αφορούν πολυετείς επιμηκύνσεις της περιόδου αποπληρωμής, διαγραφές μέρους των οφειλών (απαξίωση κεφαλαίου) ή και άλλους τρόπους ρύθμισης ή αναδιάρθρωσης του χρέους.
-- Την αίτηση για αναδιάρθρωση των οφειλών θα την αναλαμβάνει συντονιστής από το Μητρώο Διαμεσολαβητών του υπουργείου Δικαιοσύνης. Ενώπιόν του θα διεξάγονται οργανωμένα διαπραγματεύσεις μεταξύ της επιχείρησης και όλων των πιστωτών, συμπεριλαμβανομένων του Δημοσίου και των ασφαλιστικών ταμείων, αν υπάρχουν σχετικά χρέη. Στις διαπραγματεύσεις θα συμμετέχουν, επίσης, εκπρόσωποι των εργαζομένων και των προμηθευτών.
-- Ο μηχανισμός θα είναι δομημένος με τρόπον που «θα αποκλείει επιχειρήσεις που δεν αποπληρώνουν χρέη κατ' επιλογή τους (στρατηγικοί κακοπληρωτές) και θα επικεντρώνεται στη διάσωση υγιών, κατά τα άλλα, επιχειρήσεων. Για να διασφαλιστεί αυτό, θα αξιοποιείται κάθε διαθέσιμο πληροφοριακό στοιχείο για την περιουσιακή κατάσταση των ιδιοκτητών της επιχείρησης (δηλώσεις στην εφορία, καταθέσεις σε τράπεζες κ.λπ.)».
Ταυτόχρονα, προκρίνεται η απομάκρυνση των διοικήσεων από τις υπερχρεωμένες και ταυτόχρονα «βιώσιμες» επιχειρήσεις, εφόσον αυτές αδυνατούν να συνεισφέρουν και οι ίδιες με νέα κεφάλαια για τη διάσωσή τους.
«Μετοχοποίηση» χρέους
Πέρα από τα ζητήματα του «εξωδικαστικού συμβιβασμού», οι τράπεζες και οι νέοι «επενδυτές» που θα εξαγοράσουν χαρτοφυλάκια «κόκκινων» δανείων, μέσω της «μετοχοποίησης» των εταιρικών χρεών, μπορούν να συμμετάσχουν και στα μετοχικά κεφάλαια «προβληματικών» επιχειρήσεων που κρίνονται «βιώσιμες». Και, βέβαια, θα έχουν τον πρώτο λόγο στη διαμόρφωση των επιχειρηματικών πλάνων, στον αριθμό των εργαζομένων και σε οτιδήποτε σχετίζεται με τις ανάγκες των επιχειρηματικών αναδιαρθρώσεων. Σε αυτό το επίπεδο, προδιαγράφονται εκτεταμένες επιχειρηματικές αναδιαρθρώσεις, συγχωνεύσεις, εξαγορές κ.ά., με στόχο το «ξεσκαρτάρισμα» του επιχειρηματικού πεδίου. Πάνω σε αυτό το σχέδιο, στην αποβολή επιχειρήσεων που δεν θα μπορούν να αντεπεξέλθουν στην κούρσα της ανταγωνιστικότητας, με άλλα λόγια οι μορφές καταστροφής ενός τμήματος από τα υπερσυσσωρευμένα κεφάλαια, έρχονται να στηρίξουν τις βιώσιμες και ανταγωνιστικές επιχειρήσεις και ομίλους, στην προοπτική της καπιταλιστικής ανάκαμψης. Αλλωστε, γι' αυτό ο ΣΕΒ απαιτούσε να τελειώνουν με τις «επιχειρήσεις ζόμπι» κλείνοντάς τες για να μπορούν οι «ζωντανές» να αντλούν τα κεφάλαια για να επενδύουν και να κερδοφορούν.
Ταυτόχρονα, η διαχείριση των μεγάλων «κόκκινων» επιχειρηματικών δανείων σχετίζεται με το υπό διαμόρφωση πρότυπο της «παραγωγικής ανασυγκρότησης», με τις αναδιαρθρώσεις σε κλάδους της οικονομίας, την απαλλαγή των τραπεζών από τα «βαρίδια» και τη διοχέτευση της χρηματοδότησης προς ισχυρούς και βιώσιμους επιχειρηματικούς ομίλους. Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση από την Τράπεζα της Ελλάδας, η απομείωση των προβληματικών δανείων «θα συμβάλει στη συνολική αναδιάρθρωση της οικονομίας υπέρ των κλάδων παραγωγής εμπορεύσιμων αγαθών και υπηρεσιών, με αποτέλεσμα την άνοδο της συνολικής παραγωγικότητας».
Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδας, τα μεγαλύτερα ποσοστά μη εξυπηρετούμενων δανείων παρατηρούνται στους κλάδους της εστίασης (76,3%), των αγροτικών δραστηριοτήτων (62,7%), των τηλεπικοινωνιών, πληροφορικής και ενημέρωσης (58,4%), της μεταποίησης (53,2%) και των κατασκευών (52,8%).
Φορτώνουν τα σπασμένα στις πλάτες του λαού
Αποκαλυπτικά είναι και τα στοιχεία του ισολογισμού που δημοσίευσε το κρατικό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) για το 12μηνο του 2015, καταγράφοντας χασούρα που έφτασε στο αστρονομικό ύψος των 10,2 δισ. ευρώ, ως αποτέλεσμα της ραγδαίας απαξίωσης των τραπεζικών μετοχών στο χρηματιστήριο της Αθήνας.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η αξία των συμμετοχών του ΤΧΣ στις τέσσερις εγχώριες συστημικές τράπεζες διαμορφώθηκε, στο τέλος Δεκέμβρη του 2015, στα 2,4 δισ. ευρώ, από 11,6 δισ. ευρώ το 2014.
Και βέβαια, η συνεχιζόμενη κατρακύλα στο χρηματιστήριο - στο πλαίσιο της συνεχιζόμενης απαξίωσης κεφαλαίων - έχει οδηγήσει σε τεράστια διεύρυνση των απωλειών για το ΤΧΣ, μέσω του οποίου διοχετεύθηκαν οι κάθε είδους κρατικές ενισχύσεις για τη σωτηρία των τραπεζών. Πρόκειται για ποσά των «ανακεφαλαιοποιήσεων» που δόθηκαν μέσω των δανειακών συμβάσεων με την Ευρωζώνη και το ΔΝΤ και διοχετεύθηκαν για τη διάσωση των τραπεζών, με αντίστοιχη διόγκωση του κρατικού χρέους, που επίσης φορτώνεται στις πλάτες του λαού.
Σχετικά και απόλυτα, χωρίς τα κρατικά πακέτα διάσωσης και εν μέσω απουσίας «επενδυτικού ενδιαφέροντος», οι εγχώριες τράπεζες θα είχαν ξεπέσει σε καταστάσεις χρεοκοπίας.

Σάββατο 14 Γενάρη 2017
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ