Σε ρεπορτάζ στο
ηλεκτρονικό «Βήμα», 28/02/2016, αναφέρονταν τα εξής: «"Βρισκόμαστε σε ένα
εξαιρετικά επισφαλές περιβάλλον για την παγκόσμια ανάπτυξη και τις αγορές
έπειτα από δύο - τρία χρόνια σχετικής νηνεμίας", ανέφεραν οι οικονομολόγοι Ebrahim
Rahbari και Willem Buiter της Citigroup, εκτιμώντας πως ο κίνδυνος διολίσθησης της παγκόσμιας
οικονομίας σε ύφεση
αυξάνεται, καθώς επιδεινώνονται πλέον και οι προοπτικές των
ανεπτυγμένων οικονομιών». Το ρεπορτάζ έκανε λόγο για «διαρθρωτική και κυκλική
επιβράδυνση της Κίνας, ασταθές συναλλαγματικό καθεστώς, υψηλά επίπεδα χρέους σε
πολλές οικονομίες και προβλήματα στις τράπεζες», και συνέχιζε:
«Η ανησυχία για μια κυκλική επιβράδυνση στις
προηγμένες οικονομίες οδήγησε σε μεγάλη αύξηση της αβεβαιότητας στις προοπτικές
των ΗΠΑ, της Ευρωζώνης, της Ιαπωνίας και του Ηνωμένου Βασιλείου, σε μια στιγμή
που το παγκόσμιο εμπόριο βρέθηκε στο χαμηλότερο επίπεδο που έχει σημειωθεί από
τη μεγάλη χρηματοπιστωτική κρίση. Την ίδια ώρα οι τιμές των εμπορευμάτων
κατέρρευσαν».
Το διεθνές εμπόριο
Ως προς το εμπόριο, σε ρεπορτάζ των «Financial
Times», («Euro2day» 26/2/2016), αναφερόταν:
«Η αξία των αγαθών που διέσχισαν τα διεθνή σύνορα
πέρυσι έπεσε 13,8% σε όρους δολαρίου (...) Μεγάλο μέρος της
βουτιάς οφείλεται σε μια επιβράδυνση στην Κίνα και σε άλλες αναδυόμενες
οικονομίες (...) Το 2016 θα είναι πιο φορτωμένο με κινδύνους για
την παγκόσμια οικονομία απ' ό,τι αναμενόταν προηγούμενα.
Ο Μαρκ Κάρνεϊ, διοικητής της Τράπεζας της Αγγλίας,
προειδοποιεί (...) πως η παγκόσμια οικονομία κινδυνεύει να "παγιδευτεί σε
μια ισορροπία χαμηλής ανάπτυξης, χαμηλού πληθωρισμού και χαμηλών
επιτοκίων".
Η Κίνα, η οποία το 2014 ξεπέρασε τις Ηνωμένες
Πολιτείες ως το μεγαλύτερο εμπορικό κράτος του κόσμου, κατέγραψε αυτό το μήνα
διψήφιες πτώσεις τόσο στις εξαγωγές όσο και στις εισαγωγές τον Ιανουάριο.
Οι εξαγωγές από την Κίνα στη Βραζιλία, όλων των
προϊόντων, από αυτοκίνητα μέχρι υφάσματα, που αποστέλλονται με
εμπορευματοκιβώτια, έπεσαν κατά 60% τον Ιανουάριο σε σχέση με
τον περασμένο χρόνο, ενώ ο συνολικός όγκος εισαγωγών μέσω εμπορευματοκιβωτίων
προς τη μεγαλύτερη οικονομία της Λατινικής Αμερικής έπεσαν στο μισό (...)
"Βλέπουμε το ίδιο σε όλη τη Λατινική Αμερική,
μειωμένους όγκους (κινεζικών εξαγωγών) προς όλες τις αγορές",
τόνισε ο Antonio Dominguez, γενικός διευθυντής της Maersk Line για τη Βραζιλία,
την Παραγουάη, την Ουρουγουάη και την Αργεντινή.
(...)
"Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι περισσότεροι δείκτες
υπονοούν ότι η ανάπτυξη στο εμπόριο θα παραμείνει πολύ αδύναμη", ανέφερε ο
Andrew Kenningham, επικεφαλής οικονομολόγος για την Capital Economics (...)
Σε μεγάλο βαθμό λόγω των διακυμάνσεων στις ισοτιμίες
και μιας κατάρρευσης στις τιμές των εμπορευμάτων, η αξία τόσο των εισαγωγών όσο
και των εξαγωγών έπεσε σε όλες τις περιοχές του κόσμου πέρυσι.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες, όπου ένα ισχυρό δολάριο έχει
σταθεί αυξανόμενη πρόκληση για τους βιομήχανους, είδαν την αξία των εξαγωγών να
πέφτει 6,3% το 2015 ενώ η αξία των εξαγωγών από την Αφρική και τη Μέση Ανατολή
εμφάνισε τεράστια πτώση 41,4%, σε μεγάλο βαθμό λόγω μιας δραματικής πτώσης στην
τιμή του πετρελαίου (...)
Πριν την κρίση του 2008, για δεκαετίες το παγκόσμιο
εμπόριο αναπτυσσόταν με ως και διπλάσιο ρυθμό σε σχέση με την παγκόσμια
παραγωγή. Από το 2011 και μετά, ωστόσο, η ανάπτυξη στο εμπόριο έχει
επιβραδυνθεί και συνάδει - ή έχει πέσει ακόμη χαμηλότερα - με την
ευρύτερη ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας (...)».
Δεν είναι η πρώτη φορά που αστικά ΜΜΕ αναφέρονται στη
δραματική επιδείνωση του παγκόσμιου εμπορίου παρά την τεράστια πτώση τιμών.
Υπάρχει υπερπαραγωγή εμπορευμάτων διεθνώς. Ούτε επίσης η πρώτη φορά που
επισημαίνεται ότι η παγκόσμια οικονομία κινδυνεύει να παγιδευτεί σε μια
ισορροπία χαμηλής ανάπτυξης, χαμηλού πληθωρισμού και χαμηλών επιτοκίων.
Το Μάη 2015 σε άρθρο του στο «Bloomberg», ο πρώην υπ.
Οικονομικών των ΗΠΑ στις κυβερνήσεις Κλίντον και σύμβουλος του Ομπάμα Λάρι
Σάμερς έγραφε πως «η θεωρία περί μόνιμης χαμηλής ανάπτυξης πιθανώς να ταιριάζει
αρκετά στη σύγχρονη οικονομία. Ο χαμηλός ρυθμός της ανάπτυξης της αμερικανικής
οικονομίας ενισχύει την αληθοφάνεια της υπόθεσης».
Η ανησυχία ότι το 2016 θα είναι πιο φορτωμένο με κινδύνους για
την παγκόσμια οικονομία απ' ό,τι αναμενόταν προηγούμενα, φαίνεται και από το
γεγονός ότι μια σειρά δεικτών της παγκόσμιας οικονομίας, όπως οι τράπεζες, πιο
σωστά ο τομέας του χρηματοπιστωτικού συστήματος, το παγκόσμιο χρέος, η
επιβράδυνση της Κίνας, άλλων «αναδυόμενων οικονομιών» και η κρίση σε Ρωσία,
Βραζιλία, συνηγορούν στην αρνητική πορεία.
Σάββατο 26 Μάρτη 2016 - Κυριακή 27 Μάρτη 2016