Στην επικύρωση του τρίτου αντιλαϊκού μνημονίου (2015-2018) προχώρησε την περασμένη Παρασκευή η συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης (συμβούλιο Γιούρογκρουπ), μετά και την ψήφιση από την ελληνική Βουλή της πρώτης δέσμης με τα προαπαιτούμενα αντιλαϊκά μέτρα. Τους επόμενους μήνες θα ακολουθήσει μπαράζ εφαρμοστικών υπουργικών αποφάσεων και εγκυκλίων, ενόψει των εκταμιεύσεων κατ' αρχήν από την Ευρωζώνη και στη συνέχεια και από το ΔΝΤ, που αναμένεται να συμμετάσχει στη χρηματοδότηση, μετά τη διευθέτηση του ζητήματος για τη «βιωσιμότητα» του ελληνικού κρατικού χρέους.
Σύμφωνα με την απόφαση του Γιούρογκρουπ:
Η νέα δανειακή σύμβαση διαμορφώνεται μέχρι
86 δισ. ευρώ, ποσό στο οποίο περιλαμβάνονται μέχρι 25 δισ. για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζικών ομίλων.
-- Ως πρώτη δόση προβλέπονται 26 δισ. ευρώ. Αμεσα θα διατεθούν 10 δισ. ευρώ, ως προκαταβολή για τις τράπεζες. Για τη συνέχεια προβλέπεται η εκταμίευση ποσού ύψους 13 δισ. ευρώ, το σύνολο του οποίου θα διοχετευτεί για τις δαπάνες εξυπηρέτησης του κρατικού χρέους, ενώ ακόμη 3 δισ. ευρώ θα εκταμιευθούν το φθινόπωρο, με προϋπόθεση την ανάληψη των δεσμεύσεων για την επόμενη δέσμη με τα επόμενα προαπαιτούμενα αντιλαϊκά μέτρα.
-- Η δεύτερη δόση για τις τράπεζες θα είναι έως 15 δισ. ευρώ, ανάλογα με τις κεφαλαιακές ανάγκες που θα προκύψουν μετά τους διαγνωστικούς ελέγχους και σε κάθε περίπτωση πριν τις 15 Νοέμβρη. Να σημειωθεί το γεγονός ότι η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ επικεντρώνει την επικοινωνιακή τακτική της στην απόφαση του Γιούρογκρουπ να μην εφαρμοστεί το «κούρεμα» των καταθέσεων. Την ίδια ώρα, γίνεται φανερό το γεγονός ότι η νέα ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών θα προχωρήσει ταυτόχρονα με την ενεργοποίηση τμήματος της διαδικασίας της προβλεπόμενης «διάσωσης με ίδια μέσα» (bail in). Αυτό σημαίνει «κούρεμα» των μεγαλομετόχων, πρώτα και κύρια του ελληνικού κρατικού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ), που έχει εισφέρει στις τράπεζες ποσά ύψους 38,5 δισ. ευρώ, μέσω των προηγούμενων προγραμμάτων διάσωσης. Σε αυτό το πλαίσιο, τα «σπασμένα» της καπιταλιστικής κρίσης, για μια ακόμη φορά, φορτώνονται στις πλάτες των λαϊκών στρωμάτων.
-- «Κλείδωσε» η συμφωνία για την ίδρυση νέου «ανεξάρτητου Ταμείου για την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας», που αφορά στην κλιμάκωση του προγράμματος των ιδιωτικοποιήσεων ύψους 50 δισ. ευρώ. Ο σχετικός εφαρμοστικός νόμος θα έχει ψηφιστεί έως το τέλος Οκτώβρη, προκειμένου το νέο Ταμείο να αρχίσει να λειτουργεί από τα τέλη του 2015. Οπως αποκαλύπτεται και επίσημα πλέον, στο Ταμείο των ιδιωτικοποιήσεων θα περιέλθει και η κρατική συμμετοχή στους ελληνικούς τραπεζικούς ομίλους, όπως αυτή θα έχει διαμορφωθεί μετά την ανακεφαλαιοποίησή τους. Παράλληλα, ανοιχτό παραμένει το ζήτημα της ίδρυσης «κακής τράπεζας» (bad bank). Είναι φανερό ότι στο πλαίσιο εξυγίανσης των τραπεζών, συζητείται το σενάριο της μεταφοράς «κόκκινων» και άλλων προβληματικών δανείων σ' ένα νέο οργανισμό που θ' αναλάβει τη διαχείρισή τους, προκειμένου οι τράπεζες να απαλλαγούν από τα «βαρίδια».
Εκταμιεύσεις δόσεων και αντιλαϊκών μέτρων
Σύμφωνα με το έγγραφο που συζητήθηκε στο πλαίσιο του Γιούρογκρουπ, οι χρηματοδοτικές ανάγκες του ελληνικού αστικού κράτους φτάνουν σε 47,9 δισ. ευρώ, μέχρι το τέλος Δεκέμβρη 2015.
Οι εκταμιεύσεις των δόσεων για το 2015, κατ' αντιστοιχία με την εφαρμογή των προαπαιτούμενων αντιλαϊκών μέτρων, διαμορφώνονται ως εξής:
Αύγουστος: 23 δισ. ευρώ (από την Ευρωζώνη - ESM)
Σεπτέμβρης: 2 δισ. ευρώ (από τον ESM)
Οκτώβρης: 16 δισ. ευρώ, από τα οποία έως 15 δισ. ευρώ για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών (από τον ESM)
Νοέμβρης: 3,7 δισ. ευρώ (μένει να διευκρινιστούν οι πηγές χρηματοδότησης του προγράμματος)
Δεκέμβρης: 2 δισ. ευρώ (μένει να διευκρινιστούν οι πηγές χρηματοδότησης)
Ταυτόχρονα, από το πρόγραμμα των ιδιωτικοποιήσεων του 2015 προβλέπονται κρατικά έσοδα ύψους 1,2 δισ. ευρώ.
