Καθώς με την ψήφιση του
νόμου - λαιμητόμου για την Ασφάλιση η κυβέρνηση έβαλε ταφόπλακα στα ασφαλιστικά
δικαιώματα των εργαζομένων και κυρίως της νέας γενιάς, σειρά στην
κλίνη του Προκρούστη παίρνουν τα Εργασιακά, όπως έχει συμφωνηθεί με το 3ο
μνημόνιο. Στο νέο αυτό
αντεργατικό γύρο, η κυβέρνηση βάζει μπροστά την ίδια ακριβώς επικοινωνιακή
τακτική που ακολούθησε και με το Ασφαλιστικό: Δηλώσεις επί δηλώσεων από
κυβερνητικά στελέχη που καταγγέλλουν τις
«υπερβολικές απαιτήσεις των δανειστών»
και διαβεβαιώσεις για «κόκκινες γραμμές» που δεν πρόκειται να παραβιαστούν.
Χαρακτηριστικά, ο γγ του υπουργείου Εργασίας,Αν.
Νεφελούδης, δήλωνε σε ραδιοφωνικό σταθμό: «Δεν περνάνε αυτά από
εμάς, δεν υπάρχει περίπτωση. Το έχω πει, ξέρω ποια είναι η πολιτική επιλογή
μας, δεν υπάρχει δυνατότητα να γίνουν ομαδικές απολύσεις και να ενεργοποιήσουμε
το λοκ άουτ...». Στο ίδιο πνεύμα, πριν από λίγες μέρες, ο υπουργός
Εργασίας, Γ. Κατρούγκαλος, δήλωνε σε ειδησεογραφικό
πρακτορείο, πως «η απαίτηση του ΔΝΤ για ομαδικές απολύσεις είναι
απολύτως ιδεοληπτική».
Ομως, οι εργαζόμενοι έχουν πλέον πείρα και δεν πρέπει
να «τσιμπήσουν» στους κυβερνητικούς λεονταρισμούς. Πολύ περισσότερο, που με το
3ο μνημόνιο, η κυβέρνηση έχει συμφωνήσει «ναπραγματοποιήσει αυστηρή
αναθεώρηση και εκσυγχρονισμό των συλλογικών διαπραγματεύσεων, της
συνδικαλιστικής δράσης και, σε εναρμόνιση με τη σχετική οδηγία της ΕΕ και τη
βέλτιστη πρακτική, των ομαδικών απολύσεων, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα και την
προσέγγιση που συμφωνήθηκε με τους θεσμούς» (!)
Αλλά, ταυτόχρονα, δεν πρέπει και να υποτιμήσουν τους
κυβερνητικούς σχεδιασμούς, καθώς οι δηλώσεις αυτές, όσο και αν ακούγονται
«γραφικές», μόνο τέτοιες δεν είναι. Εντάσσονται στον επικοινωνιακό σχεδιασμό
της κυβέρνησης με σκοπό να αποπροσανατολίσει τους εργαζόμενους και να
καλλιεργήσει σκόπιμα τον εφησυχασμό και κλίμα αναμονής. Κυρίως, όμως, όλος
αυτός ο επικοινωνιακός κουρνιαχτός θέλει να αποκρύψει τις μεγάλες ανατροπές που
έχουν ήδη συντελεστεί στα Εργασιακά, μαζί και στο ζήτημα των απολύσεων, όλο το
προηγούμενο διάστημα.
Λυμένα τα χέρια των εργοδοτών
Τις ανατροπές αυτές, η κυβέρνηση όχι μόνο δεν τις
έθιξε στο παραμικρό, αλλά επιδιώκει να τις παγιώσει και στο διηνεκές. Απ' αυτήν
την άποψη, είναι χαρακτηριστικό το τι έχει συμβεί στο ζήτημα των ομαδικών
απολύσεων, όπου επί της ουσίας το κεφάλαιο έχει στην κυριολεξία «λυμένα τα
χέρια». Γιατί και τίποτα να μην αλλάξει προς το χειρότερο στο ζήτημα των
απολύσεων, ήδη η εργοδοσία διαθέτει στο οπλοστάσιό της σύγχρονα και
ισχυρά όπλα κατά των εργαζομένων.
Αυτό μαρτυρούν όλα τα διαθέσιμα στοιχεία αλλά και η
καθημερινή εμπειρία των εργαζομένων που ζουν στο πετσί τους τα όργια της
εργοδοσίας.
Καταρχάς, το υπάρχον νομικό - εργασιακό πλαίσιο για
τις απολύσεις είναι απαράδεκτο. Συγκεκριμένα, σε επιχειρήσεις με έως 20
εργαζόμενους δεν τίθεται κανένας περιορισμός στον αριθμό των μηνιαίων
απολύσεων. Με αυτά τα δεδομένα, στην ελληνική καπιταλιστική οικονομία, όπου
εννιά στις 10 επιχειρήσεις απασχολούν μέχρι 10 εργαζόμενους, πάνω από
μισό εκατομμύριο μισθωτοί σε σύνολο 1,673 εκατ. (Οκτώβρης 2015, στοιχεία
«Εργάνη») δεν έχουν καμία προστασία μπροστά στο ενδεχόμενο της απόλυσης.
Επιπλέον, το καθεστώς των ομαδικών απολύσεων δίνει τη
δυνατότητα στους εργοδότες να απολύουν κάθε μήνα:
α) Μέχρι 6 εργαζόμενους για επιχειρήσεις ή
εκμεταλλεύσεις που στην αρχή του μήνα απασχολούν από 20 έως 150 εργαζόμενους.
β) 5% του προσωπικού και μέχρι 30 εργαζόμενους για
επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις που απασχολούν περισσότερους από 150
εργαζόμενους.
Πρακτικά, δηλαδή, οι ισχύοντες νόμοι δίνουν τη
δυνατότητα στην εργοδοσία να ξεμπερδεύει μέσα σε λίγους μόλις μήνες με το
προσωπικό που θεωρεί «πλεονάζον».
Δεν είναι, μάλιστα, τυχαίο το γεγονός ότι μαζί με την
αύξηση του ορίου των απολύσεων τα προηγούμενα χρόνια, δοθηκαν και
πρόσθετες διευκολύνσεις στους εργοδότες, καθιστώντας ακόμα πιο φθηνές γι'
αυτούς τις απολύσεις. Συγκεκριμένα, με το νόμο 4393/2012:
- Μειώθηκε το ποσό της αποζημίωσης απόλυσης των μισθωτών υπαλλήλων.
- Περιορίστηκε το χρονικό διάστημα προειδοποίησης καταγγελίας της σύμβασης εργασίας από τον εργοδότη.
- Αυξήθηκε η δυνατότητα καταγγελίας των συμβάσεων εργασίας για τους πρώτους δώδεκα (12) μήνες (από δύο που ίσχυε), χωρίς προειδοποίηση και χωρίς αποζημίωση απόλυσης για τον εργαζόμενο.
Με την απόλυση στο ...τσεπάκι!
Ολα τα παραπάνω οδήγησαν σε μία αγορά εργασίας, όπου
σήμερα τα αφεντικά απολύουν «κατά ριπάς». Αποκαλυπτικά γι' αυτό είναι τα
στοιχεία του πληροφοριακού συστήματος «Εργάνη», σύμφωνα με τα οποία, το
2015 φτάσαμε στο σημείο να έχουν καταγγελθεί και να έχουν αποχωρήσει από την
εργασία τους τόσοι εργαζόμενοι, που σε απόλυτο αριθμό ξεπερνούν τον αριθμό των
μισθωτών κατά το ίδιο έτος!
Συγκεκριμένα, το 2015 ο αριθμός των μισθωτών ανήλθε σε
1.673.732 άτομα. Το ίδιο χρονικό διάστημα, οι «αποχωρήσεις» μισθωτών από την
εργασία τους - όπως η αστική καταγραφή χαρακτηρίζει τις απολύσεις, τη λήξη
συμβάσεων ορισμένου χρόνου και τις "οικειοθελείς" αποχωρήσεις -
ανήλθαν σε 1.709.052 άτομα! Ηταν, δηλαδή, σαν να εγκατέλειψε την εργασία του ή
να την έχασε τουλάχιστον για μία φορά το σύνολο των μισθωτών της χώρας!
Ακόμα και αν εξαιρέσουμε τις λεγόμενες «οικειοθελείς»
αποχωρήσεις, που βεβαίως πολλές φορές υποκρύπτουν απόλυση, και περιοριστούμε
στις καταγγελίες συμβάσεων από τον εργοδότη και στη λήξη συμβάσεων ορισμένου
χρόνου, ο αριθμός αυτός ξεπερνά το ένα εκατομμύριο (1.004.705 άτομα). Δηλαδή,
στη διάρκεια του χρόνου, το 60% των μισθωτών βίωσε τουλάχιστον μια απόλυση.
Αυτό σημαίνει ότι στην πραγματικότητα, οι
επιχειρήσεις, ακόμα και με το ισχύον καθεστώς, έχουν εξασφαλίσει την πλήρη
ασυδοσία τους να απολύουν όποτε και όπως θέλουν. Αλλά, βέβαια, το κεφάλαιο δεν
χορταίνει. Τα θέλει όλα δικά του. Το ενδιαφέρον τώρα επικεντρώνεται στις
μεγάλες επιχειρήσεις και τους μονοπωλιακούς ομίλους, οι οποίοι, για να
ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητά τους, για να προχωρήσουν σε νέες εξαγορές και
συγχωνεύσεις, σε μετακινήσεις και αναδιάρθρωση των δραστηριοτήτων τους, δεν
θέλουν να έχουν κανένα εμπόδιο.
Ακριβώς αυτά τα τελευταία εμπόδια που έχουν απομείνει,
όσον αφορά όχι απλώς την «απελευθέρωση», αλλά την «πλήρη απελευθέρωση» των
απολύσεων, αναλαμβάνει να παραμερίσει η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, εκτελώντας
στο ακέραιο το συμβόλαιο που έχει υπογράψει με το κεφάλαιο.
Πέμπτη 26 Μάη 2016