Η εκτίναξη των πληρωμών
από τους ασθενείς για φάρμακα και ο δραστικός περιορισμός της κρατικής και της
ασφαλιστικής δαπάνης, επιβεβαιώθηκε στο6ο συνέδριο Pharma & Health που έγινε
πρόσφατα, με τη συμμετοχή φαρμακευτικών επιχειρήσεων, τεχνοκρατών και
κυβερνητικών παραγόντων. Ας δούμε ορισμένα σημεία από
την αποκαλυπτική
συζήτηση.
Οπως σημείωσε ο Ν. Πολύζος, πρώην γγ του
υπουργείου Υγείας (2009 - 2012) και καθηγητής στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο
Θράκης, «τα αποτελέσματα από μέτρα που εφαρμόστηκαν για τον περιορισμό της
φαρμακευτικής δαπάνης (μείωση θετικής λίστας, αύξηση αρνητικής λίστας, μηνιαία
όρια ανά γιατρό, συνταγογράφηση με βάση τη δραστική ουσία, θεραπευτικά
πρωτόκολλα) είναι εντυπωσιακά».
Από στοιχεία μελέτης του Δημοκρίτειου
Πανεπιστημίου που παρουσίασε, προκύπτουν τα εξής: Το 2009 η
εξωνοσοκομειακή μαζί με τη νοσοκομειακή δαπάνη για φάρμακα ήταν πάνω από 6 δισ.
ευρώ (6,3 δισ.) και το 2014 κάτω από 3 δισ. (2,8 δισ.) ευρώ.
Κι αυτό φαίνεται πιο έντονα στην κατά κεφαλήν δαπάνη φαρμάκου από
κράτος και ΕΟΠΥΥ: Από 455 ευρώ το 2009, κατέβηκε στα 200
ευρώ το 2014 (-60%), ενώ στις άλλες χώρες της ΕΕ που είχαν ήδη πάρει
αντίστοιχα μέτρα περικοπών πριν τις ελληνικές κυβερνήσεις, από τα 340 ευρώ το
2009, πήγε στα 285 ευρώ το 2014 (-20%)!
Οσο μειώνεται η κρατική και ασφαλιστική δαπάνη, τόσο
αυξάνουν οι πληρωμές των ασθενών. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε σχέση με το 2013,
το 2014 καταναλώθηκαν από τα ιδιωτικά φαρμακεία και τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ
λιγότερα φάρμακα (-7,3%) με μικρότερη αξία (-12%) για κράτος και ασφαλιστικά
Ταμεία. Η μεγαλύτερη μείωση στην αξία και στην ποσότητα των φαρμάκων που
καταναλώθηκαν παρουσιάζεται στηνΑττική. Μάλιστα, όπως καταγράφεται στη
μελέτη, «πρέπει να εξεταστεί πόσο η μείωση της πρόσβασης στην Πρωτοβάθμια
Φροντίδα Υγείας μείωσε και τις συνταγές και την αξία στην κατανάλωση φαρμάκων».
Κι όμως, η μέση συμμετοχή των ασθενών αυξήθηκε από 23%
(2014) στο 30% (2015)! Δηλαδή, ανήλθε
πάνω και από την ανώτατη συμμετοχή του ασθενούς που είναι 25%. Επιπλέον,
σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε ο υπουργός Υγείας, Ανδρ. Ξανθός (30/10/2015),
«το 2011 ο μέσος όρος επιβάρυνσης του ασθενούς ανά συνταγή ήταν 6,5 ευρώ
(11,3% της συνολικής τιμής), ενώ το 2014 είναι 10,9 ευρώ (το 30% περίπου της
τιμής)».
Εργαλεία και «κόφτες» συνταγογράφησης
Αυτή είναι η κατάσταση για τους ασθενείς που ολοένα
και περισσότερο δυσκολεύονται να αγοράσουν τα φάρμακά τους, όλο και μεγαλύτερες
«εκπτώσεις» και περικοπές αναγκάζονται να κάνουν στη θεραπεία τους. Την ίδια
στιγμή, το υπουργείο Υγείας αναζητά και αξιοποιεί εργαλεία για τη μείωση της
συνταγογράφησης. Εκτός από τα μέτρα που ήδη είναι σε εφαρμογή και διατηρούνται,
ανάμεσα στις προτεραιότητες του υπουργείου είναι:
- Η «ενσωμάτωση
νέων θεραπευτικών οδηγιών και πρωτοκόλλων για όσο το δυνατόν περισσότερες
θεραπευτικές κατηγορίες, αλλά και την αξιοποίησή τους. Γιατί τα
θεραπευτικά πρωτόκολλα κάνουν τη δουλειά τους μόνο όταν έχουν τη
δυνατότητα να αποτρέπουν τη συνταγογράφηση», σημείωσε ο γενικός
γραμματέας Δημόσιας Υγείας του υπουργείου Υγείας, Γ. Μπασκόζος.
- Ενα
ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα στην ηλεκτρονική συνταγογράφηση που να
μπορεί να κάνειreal time (σ.σ. σε πραγματικό χρόνο) έλεγχο
της ζήτησης συνταγών. «Αυτό είναι η απάντηση στην προκλητή ζήτηση
και στην υπερσυνταγογράφηση που σε μεγάλο βαθμό παραμένει ακόμα».
Ο Γ. Μπασκόζος ανέφερε σαν στόχους της κυβέρνησης τη
συνέχιση της ίδιας πολιτικής «ορθολογικής συνταγογράφησης» και «ελέγχου των
δαπανών», αλλά και ...«πρόσβαση όλων στο φάρμακο» (σ.σ. φυσικά όχι δωρεάν). «Ξέρω
πολύ καλά ότι η φαρμακευτική βιομηχανία είναι μια τεράστια βιομηχανία και είναι
επιχείρηση. Δεν έχω καμία αμφισβήτηση σε αυτό, το έχετε καταλάβει όσοι με
γνωρίζετε. Πρέπει να δούμε πώς θα τα συνδυάσουμε αυτά», είπε
χαρακτηριστικά.
«Συναντίληψη» με τη φαρμακοβιομηχανία
Αλήθεια, όμως, πώς μπορούν να «συνδυαστούν» αυτά; Οι
φαρμακοβιομήχανοι, μαζί με όλους τους επιχειρηματικούς ομίλους, απαιτούν μείωση
των κρατικών δαπανών για κοινωνικές παροχές (Υγεία, Πρόνοια, Φάρμακο, Κοινωνική
Ασφάλιση), μείωση του μη μισθολογικού «κόστους». Είναι προϋποθέσεις, για να
εξασφαλίζουν ευνοϊκό περιβάλλον για επενδύσεις και άλλες διευκολύνσεις.
«Η Ελλάδα είναι ένας θαυμάσιος τόπος για να γίνουν
επενδύσεις!», αναφώνησε ο εκπρόσωπος της φαρμακευτικής εταιρείας «Boehringer»,
ζητώντας νέα προνόμια όπως φορολογικά κίνητρα, λιγότερα rebates, μείωση
των ασφαλιστικών εισφορών των εταιρειών που παράγουν στην Ελλάδα.
Ετσι, στο πλαίσιο της «ελάφρυνσης» του κρατικού
προϋπολογισμού από δαπάνες για κοινωνικές παροχές, η φαρμακευτική δαπάνη του
κράτους και των ασφαλιστικών Ταμείων για τα επόμενα 3 χρόνια θα είναι 1,945
δισ. ευρώ. Θα είναι ένας κλειστός προϋπολογισμός, δηλαδή όσα φάρμακα κι αν
καταναλωθούν, ο ΕΟΠΥΥ δεν θα δώσει παραπάνω χρήματα, αλλά θα επιβαρυνθούν οι
ασθενείς.
Η «είσοδος των καινοτόμων φαρμάκων» (σ.σ. για
την οποία πιέζουν οι φαρμακευτικές εταιρείες), ανέφερε ο Γ. Μπασκόζος, θα γίνει
«με έναν τέτοιο τρόπο ώστε να αντέχει η οικονομία της χώρας». Εφόσον δεν
προβλέπεται επιπλέον κονδύλι για τα καινοτόμα φάρμακα, από κάπου αλλού θα
κόψουν η κυβέρνηση και ο ΕΟΠΥΥ για να «χωρέσουν» στον κλειστό προϋπολογισμό.
Για όλα τα παραπάνω, ο εκπρόσωπος του υπουργείου
Υγείας διαπίστωσε «συναντίληψη» με τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις, χωρίς βέβαια
να παραγνωρίζονται οι μεταξύ τους αντιθέσεις και ανταγωνισμοί για το μοίρασμα
της πίτας από την κρατική δαπάνη. «Τώρα πια, εφόσον όλοι συμφωνούμε σε αυτά
που πρέπει να γίνουν, καλείστε να με κρίνετε από το αν αυτά θα εφαρμοστούν. Σας
προκαλώ, βοηθήστε μας αυτά να τα εφαρμόσουμε...», είπε ο Γ. Μπασκόζος,
απευθυνόμενος στην ντόπια και πολυεθνική φαρμακοβιομηχανία.
Πάλι οι ίδιοι θα πληρώσουν το «μάρμαρο»
Επιπλέον, ο γγ Δημόσιας Υγείας μίλησε για «πρόσβαση
όλων στο αναγκαίο φάρμακο με τη χαμηλότερη δυνατή συμμετοχή»,
διευκρινίζοντας πως «το θέμα της συμμετοχής θα αναγκαστούμε να το δούμε με
προτεραιότητα στις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες και τα χαμηλά εισοδήματα».
Με απλά λόγια, θα γίνει μια «αναδιανομή» των
συμμετοχών με εισοδηματικά και άλλα κριτήρια, χωρίς να μειώνονται οι πληρωμές
στην πραγματικότητα. Είναι η πάγια τακτική και της σημερινής κυβέρνησης, όπου
«ο φτωχός θα δίνει στον εξαθλιωμένο». «Βούλησή μας είναι να υπάρξει μια όσο
είναι δυνατόν μικρή, αλλά αισθητή βελτίωση στην επιβάρυνση των ασθενών»,
σύμφωνα με τα λόγια του υπουργού Υγείας...
Το «μάρμαρο» πάλι οι ίδιοι θα το πληρώσουν. Ο
χαμηλοσυνταξιούχος που μειώνεται κι άλλο η σύνταξή του, ο χαμηλόμισθος που
«χαρατσώνεται» άγρια μέσω της φορολογίας και των εισφορών, ο χρόνιος πάσχων και
ο ανάπηρος που πετσοκόβεται η σύνταξη και τα επιδόματα της αναπηρίας του, ο
άνεργος που πασχίζει να ζήσει με ή χωρίς το πενιχρό επίδομα ανεργίας.
Για ποιες ευάλωτες ομάδες κάνει λόγο η κυβέρνηση; Από
τη μια, μειώνει τις δαπάνες για την Πρόνοια κατά 50% το 2016, δηλαδή
συρρικνώνει τα επιδόματα Πρόνοιας, τα οικογενειακά επιδόματα, τις υπηρεσίες και
τα προνοιακά ιδρύματα και, από την άλλη, λέει στον ανάπηρο και τον χρόνιο
πάσχοντα ότι θα μειωθούν λίγο οι συμμετοχές στα φάρμακα! Η υποκρισία και ο
εμπαιγμός δεν έχουν όρια...
Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους
Το 2015 οι ασθενείς υπολογίζεται
ότι θα δώσουν από την τσέπη τους για φάρμακα πάνω από 1,7 δισ. ευρώ (στοιχεία
Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας), πληρώνοντας: Συμμετοχές για φάρμακα που
αποζημιώνει ο ΕΟΠΥΥ, εξολοκλήρου τα φάρμακα της αρνητικής λίστας (σ.σ. συνταγογραφούνται
από γιατρούς, αλλά δεν αποζημιώνονται), τα Μη Συνταγογραφούμενα Φάρμακα
(ΜΗΣΥΦΑ) και το 1 ευρώ ανά συνταγή.
Τα έτη 2016 - 2018, ο ΕΟΠΥΥ θα δώσει για
φάρμακα 1,94 δισ. ευρώ. Δηλαδή, 52 εκατ. ευρώ λιγότερα από το 2015. Επομένως,
οι επιβαρύνσεις των ασθενών θα είναι ακόμη μεγαλύτερες.
Οι συνεχείς, δραστικές μειώσεις στη
δημόσια φαρμακευτική δαπάνη (από 5,2 δισ. ευρώ το 2009, στα 2 δισ. ευρώ το
2015) οδήγησαν στην εκτόξευση της μεσοσταθμικής συμμετοχής των
ασφαλισμένων από το 9% (2009) στο 30% (2015). Δηλαδή,
κράτος και ασφαλιστικά ταμεία πλήρωσαν κατά 57,7% λιγότερα, ενώ οι ασφαλισμένοι
πλήρωσαν ως συμμετοχή 43,1% περισσότερα, χωρίς να υπολογίζονται τα φάρμακα
που δεν αποζημιώνονται και πληρώνονται εξολοκλήρου από τους ασθενείς.
Ετσι, αυξάνεται ο αριθμός αυτών που δεν
έχουν την οικονομική δυνατότητα και στερούνται τα απαραίτητα για την υγεία και
τη ζωή τους φάρμακα. Για παράδειγμα, οι καρδιοπαθείς που
αναγκάστηκαν να κόψουν τα φάρμακά τους αυξήθηκαν από 13% το 2014, σε 16,5% το
2015 (Συνέδριο Κλινικής Καρδιολογίας).
Πέμπτη 10 Δεκέμβρη 2015
