«Η επικουρική ασφάλιση πήγε όσο πήγε..!». Η φράση αυτή, που ακούστηκε την περασμένη βδομάδα σε ημερίδα του Ελληνοαμερικανικού
Εμπορικού Επιμελητηρίου για την Ασφάλιση, μόνο τυχαία δεν ήταν. Αποτύπωνε με τον πιο ξεκάθαρο και κυνικό τρόπο την εκφρασμένη βούληση του κεφαλαίου, των κυβερνήσεων και των κομμάτων του, αλλά και της εργοδοτικής κυβερνητικής πλειοψηφίας στο συνδικαλιστικό κίνημα, να ξεμπερδεύουν οριστικά και αμετάκλητα με την επικουρική ασφάλιση στη χώρα μας.
Να βάλουν, δηλαδή, «ταφόπλακα» στις επικουρικές συντάξεις, ως συστατικό μέρος της Κοινωνικής Ασφάλισης και να διευρύνουν το δρόμο για την επιβολή και ανάπτυξη σχημάτων ιδιωτικής ασφάλισης, είτε με τη μορφή των Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΤΕΑ), είτε αμιγώς ιδιωτικής, μέσα από τη σύναψη Ομαδικών Ασφαλιστηρίων Συμβολαίων σε εργασιακούς χώρους, κλάδους και επαγγέλματα. Είναι αυτονόητο ότι επιχειρηματικοί όμιλοι, που δραστηριοποιούνται σε αυτόν τον τομέα, έχουν διπλό ενδιαφέρον μπροστά στις εξελίξεις.
Το γεγονός εξάλλου ότι η παραπάνω διατύπωση προήλθε από την βουλευτή και υπεύθυνη Τομέα Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης της Δημοκρατικής Συμπαράταξης Εύη Χριστοφιλοπούλου, επίσης δεν είναι τυχαία, αφού το ΠΑΣΟΚ το 2002, με τον νόμο 3029, έβαλε τον «θεμέλιο λίθο» για τα Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΤΕΑ).
Στη συνέχεια, μαζί με τη ΝΔ, δρομολόγησαν τη διαρκή συρρίκνωση των επικουρικών συντάξεων, με τη δημιουργία του Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ), την κατάργηση της εγγύησης του ύψους των επικουρικών συντάξεων και τη «ρήτρα μηδενικού ελλείμματος», αλλά και τις διαρκείς μειώσεις τους που επέβαλαν.
Πάνω σε αυτό το έδαφος, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ συνεχίζει σήμερα το έργο τους, οδηγώντας την επικουρική ασφάλιση στην εξαφάνιση. Είναι χαρακτηριστικό ότι μετά και από τις αλλεπάλληλες νέες περικοπές του ΣΥΡΙΖΑ, το μηνιαίο ποσό που καταβάλλεται για το σύνολο των επικουρικών συντάξεων, μειώθηκε από τα 276 εκατ. ευρώ το 2015, στα 214 εκατ. ευρώ (μεικτά) σήμερα. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι οι ετήσιες απώλειες των συνταξιούχων μόνο από την επικουρική τους σύνταξη φτάνουν τα 750 εκατομμύρια ευρώ!
Επιπλέον, με την εφαρμογή του νόμου 4387/2016, οι νέες επικουρικές συντάξεις θα αντιστοιχούν σε μερικές δεκάδες ευρώ το μήνα για κάθε νέο συνταξιούχο, ενώ με το 4ο μνημόνιο, που ψηφίστηκε μόλις τον περασμένο Μάη, στη συνολική μείωση των συντάξεων μέχρι και 18% (εξαιτίας της κατάργησης ή της μείωσης της «προσωπικής διαφοράς») θα περιληφθεί και η όποια «προσωπική διαφορά» έχει απομείνει στις επικουρικές!
Αποτέλεσμα συγκεκριμένης πολιτικής
Κατά συνέπεια, η διατύπωση του στελέχους του ΠΑΣΟΚ, πέραν του κυνισμού, κρύβει και μια προσπάθεια συγκάλυψης και απαλλαγής συνολικά των κυβερνήσεων του κεφαλαίου από τις διαχρονικές τους ευθύνες στη διάλυση της Κοινωνικής Ασφάλισης και ιδιαίτερα στο κομμάτι της επικούρησης, που κοντεύει να εξαϋλωθεί. Στόχος είναι η πλήρης ιδιωτικοποίησή της, που θα μειώσει παραπέρα το «μη μισθολογικό κόστος» για την εργοδοσία και θα προσφέρει στους μεγάλους ασφαλιστικούς ομίλους ένα νέο πεδίο κερδοφορίας.
Γι' αυτό, άλλωστε, ο πρόεδρος της Επιτροπής ασφαλιστικών και εργασιακών θεμάτων του Ελληνοαμερικανικού Επιμελητηρίου Κ. Κρεμαλής, που ήταν ο οργανωτής της σχετικής ημερίδας, επιχείρησε και «θεωρητικά» να θεμελιώσει την είσοδο των ιδιωτικών ασφαλιστικών συμφερόντων στο πεδίο αυτό, υποστηρίζοντας ορθά - κοφτά πως «Κοινωνική Ασφάλιση δεν είναι μόνο η δημόσια, είναι και η επαγγελματική και η Ιδιωτική...».
Ως «αδήριτη ανάγκη» χαρακτήρισε τη δημιουργία Επαγγελματικών Ταμείων ο πρώην υπουργός Εργασίας της ΝΔ, Γ. Βρούτσης, υπενθυμίζοντας τη «συνεισφορά του» στη συγκρότηση των πρώτων τεσσάρων τέτοιων Ταμείων στην Ελλάδα, που ήδη λειτουργούν. Ομολόγησε επίσης ότι με σχετικό νόμο επί της υπουργίας του, η λεγόμενη «νοητή κεφαλαιοποίηση», δηλαδή το γεγονός ότι πλέον ο ασφαλισμένος στο πρώην ΕΤΕΑ (νυν ΕΤΕΑΕΠ), γνωρίζει την εισφορά που υποχρεώνεται να πληρώνει, αλλά όχι το ύψος της σύνταξης που θα λάβει στο μέλλον, ήδη εφαρμόζεται.
Από κοντά και ο πρώην υπουργός Εργασίας Γ. Κατρούγκαλος, αρχιτέκτονας του νόμου - λαιμητόμου τάχθηκε υπέρ των Επαγγελματικών Ταμείων, θυμίζοντας και αυτός την πρότασή του για μετατροπή των επικουρικών ταμείων των επιστημόνων σε επαγγελματικά, ενώ ως «προσωπική γνώμη» διατύπωσε την άποψη για «ενσωμάτωση» της επικουρικής σύνταξης στην κύρια, που θα σημάνει το οριστικό τέλος για την πρώτη.
Το βέβαιο είναι, πως είτε ανοιχτά, είτε συγκαλυμμένα, όλοι οι συμμετέχοντες στην ημερίδα, πολιτικοί και οικονομικοί «παράγοντες», έχουν προεξοφλήσει την εξαφάνιση των επικουρικών συντάξεων. Με βάση αυτό, σχεδιάζουν την επόμενη μέρα και ανεξάρτητα από επιμέρους διαφοροποιήσεις στη μορφή που τελικά θα πάρει η Επαγγελματική Ασφάλιση, προωθούν τη μεγαλύτερη δραστηριοποίηση ιδιωτικών επιχειρήσεων και σε αυτόν τον τομέα.
Το μοντέλο των «τριών πυλώνων»
Η στρατηγική τους αποτυπώνεται στο σχήμα των «τριών πυλώνων», που βέβαια αποτελεί παλιά και δοκιμασμένη συνταγή, τόσο του ΔΝΤ, όσο και της ΕΕ, με καταστροφικές όμως συνέπειες για τους ασφαλισμένους, σε όλα τα μήκη και πλάτη της Γης.
Οπως χαρακτηριστικά σημειωνόταν και στο υλικό της ημερίδας του Επιμελητηρίου, «το σημερινό επίπεδο παροχών του συνταξιοδοτικού συστήματος και η βιωσιμότητά του, δεν είναι δυνατόν να εξακολουθεί να συντηρείται κατά μεγάλο μέρος από τη γενική φορολογία. Υπάρχει εναλλακτική λύση; Η διεθνής πρακτική δείχνει ότι η εναλλακτική οδός ανάπτυξης συμπληρωματικών συστημάτων ασφάλισης, μέσα από ένα θεσμοθετημένο σύστημα τριών πυλώνων, μπορεί μεσο-μακροπρόθεσμα να βγάλει το σύστημα από το αδιέξοδο. Ως συμπληρωματικά συστήματα ασφάλισης αναφέρονται ενδεικτικά τα Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης, τα εξειδικευμένα συνταξιοδοτικά Ταμεία, τα ομαδικά ασφαλιστήρια συμβόλαια...».
Στην πραγματικότητα, το σύστημα που σκόπιμα εμφανίζουν ως «συμπληρωματικό», μόνο τέτοιο δεν είναι, αφού ευθέως έρχεται να αντικαταστήσει τομείς της Ασφάλισης που μέχρι τώρα ήταν ευθύνη του κράτους. Επομένως, οι ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες και άλλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα θα αναλάβουν για λογαριασμό τους και με το αζημίωτο αυτόν τον τομέα. Την ίδια στιγμή, στην αντίληψή τους, το μέγεθος της λεγόμενης «Δημόσιας Ασφάλισης» συρρικνώνεται στο ελάχιστο και περιορίζεται σε ρόλο πτωχοκομείου, με τις κύριες συντάξεις στα επίπεδα προνοιακών επιδομάτων.
Επιπλέον, κάνουν και μια λαθροχειρία, εμφανίζοντας την επικουρική ασφάλιση να χρηματοδοτείται από το κράτος μέσω της γενικής φορολογίας, όταν είναι γνωστό ότι το κράτος ποτέ δεν συνεισέφερε σε αυτήν.
Το κύριο όμως εδώ είναι το γεγονός πως είτε πρόκειται για Επαγγελματικά Ταμεία (2ος πυλώνας), είτε αμιγώς για ομαδικά συμβόλαια ιδιωτικής ασφάλισης (3ος πυλώνας), οι εταιρείες που αναλαμβάνουν να διαχειριστούν τις εισφορές δεν δεσμεύονται και ούτε δίνουν εγγύηση για το ύψος των συντάξεων που θα πρέπει στο μέλλον να αποδοθούν στους ασφαλισμένους. Αυτή είναι και η μεγάλη ανατροπή που επιχειρείται στην Ασφάλιση, μέσα από την προώθηση των σχημάτων αυτών.
Οσο για την «πείρα» που επικαλείται το υλικό της ημερίδας, πράγματι υπάρχει, αλλά δεν είναι η «εναλλακτική» υπέρ των εργαζομένων, όπως μονότονα επαναλαμβάνουν οι εκπρόσωποι των ασφαλιστικών εταιρειών και όχι μόνο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η κρίση που ξεκίνησε το 2008 - 2009, στη διάρκεια της οποίας τα Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης εκτιμάται ότι έχασαν το 40% των αποθεματικών τους.
'Η ακόμα η περίπτωση της «Enron», που ήταν μόνο η κορυφή του παγόβουνου μιας διαδικασίας που επαναλαμβάνεται ξανά και ξανά, αφού τη λειτουργία των Επαγγελματικών Ταμείων τη συνδέει «ομφάλιος λώρος» με τις χρηματαγορές και τις «αποδόσεις», τις «επενδύσεις» και τα σκαμπανεβάσματα συγκεκριμένων κλάδων, αλλά και επιχειρήσεων.
Με φόρα στο «παιχνίδι» και ο εργοδοτικός συνδικαλισμός
Από την όλη επιχείρηση δεν λείπει, βέβαια, ο εργοδοτικός και κυβερνητικός συνδικαλισμός, ο οποίος συστρατεύεται ανοιχτά στην προώθηση των Επαγγελματικών Ταμείων και των συμφερόντων των καπιταλιστικών ομίλων, την ώρα που οι κυβερνήσεις καρατομούν τις επικουρικές συντάξεις.
Ετσι σε πρόσφατη ημερίδα, την οποία από κοινού διοργάνωσαν το Ταμείο Εργαζομένων στο Εμπόριο Τροφίμων (ΤΕΑΥΕΤ), το Ταμείο Εργαζομένων στις Εταιρείες Πετρελαιοειδών (ΕΤΕΑΠΕΠ) και το Ταμείο Υπαλλήλων στις Φαρμακευτικές Εταιρείες (ΤΕΑΥΦΕ), δηλαδή τα τρία από τα τέσσερα ΤΕΑ που λειτουργούν στη χώρα μας, περίσσεψαν οι σχετικοί διθύραμβοι για τα «καλά» της Επαγγελματικής Ασφάλισης, αποσιωπώντας σκόπιμα πως στους συνταξιούχους έχει πέσει «μαχαίρι» στις συντάξεις με περικοπές που ξεπερνούν και το 50%! Περίσσεψαν, επίσης και οι χορηγοί, που ήταν αποκλειστικά τράπεζες...
Και βέβαια στο χορό μπήκε με φόρα και η πλειοψηφία της ΓΣΕΕ, με την πρότασή της για την ίδρυση Εθνικού Επαγγελματικού Ταμείου, η οποία βρήκε την αποδοχή των εργοδοτικών οργανώσεων, την ίδια ώρα που οι εκπρόσωποι των τελευταίων, προεξάρχοντος του ΣΕΒ, απαιτούν την παραπέρα μείωση των εργοδοτικών εισφορών και την ελαχιστοποίηση της συμμετοχής τους στη Δημόσια Κοινωνική Ασφάλιση.
Αλλά, αν τα αστικά κόμματα και οι βαστάζοι των μνημονίων θεωρούν τελειωμένη υπόθεση τις επικουρικές συντάξεις, για τα συνδικάτα, τους ασφαλισμένους και τους συνταξιούχους δεν υπάρχουν τετελεσμένα. Οι επικουρικές συντάξεις, όπως και ολόκληρη η Κοινωνική Ασφάλιση, είναι πληρωμένη με αίμα από τους εργαζόμενους. Για την αποκατάσταση των συντάξεων πρέπει να πληρώσουν κράτος και εργοδοσία που τις λεηλάτησαν. Ειδικά η τελευταία ήταν αυτή που ωφελήθηκε τα μέγιστα από τη διαχείριση των αποθεματικών.
Γι' αυτό χρειάζεται σήμερα ακόμα περισσότερες δυνάμεις να πάρουν μέρος στον αγώνα για ανάκτηση όλων των περικοπών και των απωλειών από τα χρόνια της κρίσης, διεκδικώντας ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και συντάξεις στο ύψος των σύγχρονων λαϊκών αναγκών. Συμβολή σ' αυτήν την κατεύθυνση έχουν και οι κινητοποιήσεις των Συνεργαζόμενων Συνταξιουχικών Οργανώσεων που ξεκινάνε από βδομάδα .
Κυριακή 11 Ιούνη 2017
