 |
| Θεσσαλονίκη-οδός 28 Οκτωβρίου |
Η οικονομική κρίση έχει ήδη οδηγήσει στο μαρασμό
και τον αφανισμό φτωχές αυτοαπασχολούμενες που έρχονται αντιμέτωπες με την ανεργία. Αρκετές αυτοαπασχολούμενες μεγαλύτερης
ηλικίας φυτοζωούν μέσα στο μαγαζί, προσπαθώντας να καλύψουν τα χρέη τους για να
συνταξιοδοτηθούν. Σε πολλές από αυτές τις περιπτώσεις υπάρχει υποαπασχόληση που
προσεγγίζει την ανεργία, ακόμα και αν δεν έχει γίνει
διακοπή της λειτουργίας
της επιχείρησης.
Σε κάθε περίπτωση η επιβίωση της επιχείρησης στον
ανταγωνισμό με τα μονοπώλια επισκιάζει όλο το φάσμα της ζωής της γυναίκας
αυτοαπασχολούμενης. Ταυτίζεται με την επιβίωση της ίδιας και της οικογένειάς
της, καθώς συχνά η επιχείρηση αποτελεί τον κόπο μιας ζωής, όπου έχουν
τοποθετηθεί όλες οι οικονομίες της οικογένειας.
Το εισόδημά της λεηλατείται από
τη φορολογία, τα χαράτσια, τις πληρωμές ενοικίων, ΔΕΚΟ, των ασφαλιστικών
ταμείων. Το κλείσιμο της επιχείρησης ισοδυναμεί με την προσωπική χρεοκοπία. Η
διατήρησή της συνεπώς συνεπάγεται πολύ σκληρή, εντατική δουλειά ακόμα και στο
σπίτι, συχνά χωρίς αργίες και χρόνο για ανάπαυση, δουλειά γεμάτη άγχος και
αβεβαιότητα.
Την ίδια στιγμή, όπως και η γυναίκα της εργατικής τάξης, η
αυτοαπασχολούμενη επιφορτίζεται με την ευθύνη του νοικοκυριού, του μεγαλώματος
των παιδιών, της φροντίδας των γερόντων. Τα προβλήματα γίνονται εκρηκτικά σε
μονογονεϊκές οικογένειες ή με άνεργα μέλη.
Το θεσμοθετημένο πλαίσιο προστασίας της φτωχής
αυτοαπασχολούμενης γυναίκας είναι ανύπαρκτο. Περιορίζεται στις υποβαθμισμένες
παροχές του Οργανισμού Απασχόλησης Ελεύθερων Επαγγελματιών (ΟΑΕΕ) που ολοένα
και επιδεινώνονται λόγω της υλοποίησης των αντιλαϊκών μέτρων της κυβέρνησης.
Ηδη από την αρχή του έτους τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης για γυναίκες και
άντρες ασφαλισμένους στον ΟΑΕΕ έχουν εξισωθεί προς τα πάνω, στα 67 χρόνια.
Νομοσχέδιο που
προβλέπει τη συμμόρφωση στην κοινοτική οδηγία 2010/41/ΕΕ (για την ίση
μεταχείριση ανδρών και γυναικών αυτοαπασχολούμενων και των συζύγων τους) προβλέπει επίδομα μητρότητας για 14 εβδομάδες, χωρίς να προσδιορίζεται το ύψος,
ο τρόπος και η διαδικασία χορήγησής του. Μέχρι τώρα το μόνο που προβλέπεται από
τον ΟΑΕΕ είναι η μείωση εισφορών κατά 50% για 12 μήνες μετά τον τοκετό και
αφορά μείωση μόνο στις εισφορές κλάδου κύριας σύνταξης, όχι της υγείας. Το
επίδομα τοκετού 800 ευρώ που λάμβαναν μετά τη γέννα καταργήθηκε τον Ιούλη του
2012.
Γίνεται αντιληπτό πως η αυτοαπασχολούμενη γυναίκα,
ακόμη και αν αυτή η διάταξη εφαρμοστεί, θα συνεχίζει να είναι εγκλωβισμένη σε
τεράστια αδιέξοδα, εφόσον είναι αναγκασμένη και να δουλεύει μέχρι τον τοκετό
και να γυρίζει άμεσα στη δουλειά μετά τη γέννα. Η διακοπή της εργασίας θα
σήμαινε την απώλεια όχι μόνο του αναγκαίου εισοδήματος, αλλά και πελατείας, που
είναι όρος για την επιβίωση της επιχείρησης λόγω του ανταγωνισμού.
Η ενίσχυσή
της με ένα χρηματικό επίδομα για ένα μικρό χρονικό διάστημα δε θα σημάνει
απαραίτητα διακοπή της εργασίας, θα αξιοποιηθεί κυρίως από την ίδια για την
αμοιβή γυναίκας που θα αναλάβει τη φροντίδα του βρέφους. Τα αδιέξοδα
πολλαπλασιάζονται σε περίπτωση προβλημάτων υγείας κατά τη διάρκεια της
εγκυμοσύνης, την περίοδο της λοχείας μετά τη γέννα και το θηλασμό, εφόσον δεν
υπάρχει καμιά προβλεπόμενη προστασία σε αυτές τις περιπτώσεις. Η θέσπιση
επιδόματος δεν καλύπτει την ανάγκη για ουσιαστικές θετικές ρυθμίσεις υπέρ των
γυναικών ούτε για έμπρακτη προστασία της μητρότητας.
Σε δραματική κατάσταση είναι οι αυτοαπασχολούμενες
που κλείνουν την επιχείρησή τους, είναι καταχρεωμένες σε τράπεζες, εφορίες και
ασφαλιστικά ταμεία και στερούνται κάθε είδους ουσιαστικής στήριξης από το
κράτος, εφόσον ακόμα και οι πενιχρές παροχές που έχουν θεσπιστεί έχουν
απαγορευτικούς όρους ή δε λύνουν τα διογκωμένα οικονομικά προβλήματα.
Για
παράδειγμα, για τους άνεργους/-ες που έκλεισαν το μαγαζί, θεσπίστηκε η παράταση
της ιατροφαρμακευτικής και νοσοκομειακής κάλυψης για 2 χρόνια από το κλείσιμο,
με την προϋπόθεση ότι δεν υφίσταται οποιαδήποτε οφειλή στον ΟΑΕΕ ή εφόσον η
οφειλή έχει ρυθμιστεί σε δόσεις, οι οποίες καταβάλλονται κανονικά. Για τον
πρώτο χρόνο δικαιούνται όλες τις παροχές, σε ιατρική περίθαλψη και σε χρήμα,
ενώ για τον δεύτερο μόνο σε ιατρική περίθαλψη. Επίσης θεσπίστηκε επίδομα
ανεργίας για διάστημα τουλάχιστον 3 μηνών που αφορά τις ηλικίες 29 με 55 χρονών,
αλλά δεν εφαρμόζεται και είναι άγνωστο πότε θα εφαρμοστεί. Βέβαια ο/η
αυτοαπασχολούμενος/-η που αναγκάζεται να κλείσει την επιχείρησή του/ης είναι
συνήθως καταχρεωμένος/-η, οπότε δεν μπορεί να έχει ούτε αυτές τις στοιχειώδεις
«παροχές» υγείας και τα πενιχρά επιδόματα.
Το πρόβλημα είναι πιο έντονο για τις
αυτοαπασχολούμενες γυναίκες που έχουν περισσότερες ανάγκες στον τομέα της
υγείας, από τις προληπτικές εξετάσεις (τεστ ΠΑΠ, μαστογραφία, μέτρηση οστικής
μάζας για οστεοπόρωση), τον προγεννητικό έλεγχο και την τακτική ιατρική
παρακολούθηση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, τον τοκετό, μέχρι την
εμμηνόπαυση με τα αυξημένα προβλήματα υγείας που αντιμετωπίζουν αυτή την
περίοδο.
Επιπλέον με την απελευθέρωση του ωραρίου εργασίας,
την προωθούμενη κατάργηση της κυριακάτικης αργίας που αναγκαστικά θα υιοθετήσει
και η αυτοαπασχολούμενη γυναίκα στην εργασία της, είτε είναι σε εμπορικό
κατάστημα είτε σε φαρμακείο ή σε υπηρεσίες που συνδέονται με το εμπόριο,
γίνεται πρακτικά αδύνατο να ανταπεξέλθει παραπέρα στην ανατροφή και το μεγάλωμα
των παιδιών της. Πολλές δεν έχουν πρόσβαση στους δημοτικούς παιδικούς σταθμούς,
λόγω των κριτηρίων για την επιλογή παιδιών, με αποτέλεσμα εκατοντάδες παιδιά να
βρίσκονται εκτός των σταθμών κάθε χρόνο. Υπάρχουν περιπτώσεις που τα παιδιά «μεγαλώνουν»
μέσα στα καταστήματα και τα γραφεία. Ακόμα και το μαγείρεμα καμιά φορά γίνεται
μέσα σε μαγαζιά, σε όσα οι συνθήκες το επιτρέπουν και κυρίως στην επαρχία.
komep
