«Η τάση της παγκοσμιοποίησης έχει μάλλον ατονήσει
και δίνει τη θέση της στην εσωστρέφεια. Εντωμεταξύ δεν υπάρχει πια οικονομικός αναλυτής που να μην παίρνει υπόψη τις γεωπολιτικές εξελίξεις για να κάνει τη δουλειά του. Στις αναλύσεις μας βάζουμε και σενάρια μη συμμετρικά, ακραία. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο ανάλυσης, μπορούμε να πούμε ότι θα μας επηρεάσουν οι εκλογές σε Ολλανδία, Γαλλία, Γερμανία, το Brexit, πιθανές πολιτικές εξελίξεις στην Ιταλία, οι συνεχιζόμενες διαπραγματεύσεις στην Ελλάδα, το μέχρι ποιου σημείου θα εφαρμοστεί η οικονομική ατζέντα Τραμπ. Κοντά σε αυτά και οι οικονομικές επιπτώσεις διεθνώς».
και δίνει τη θέση της στην εσωστρέφεια. Εντωμεταξύ δεν υπάρχει πια οικονομικός αναλυτής που να μην παίρνει υπόψη τις γεωπολιτικές εξελίξεις για να κάνει τη δουλειά του. Στις αναλύσεις μας βάζουμε και σενάρια μη συμμετρικά, ακραία. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο ανάλυσης, μπορούμε να πούμε ότι θα μας επηρεάσουν οι εκλογές σε Ολλανδία, Γαλλία, Γερμανία, το Brexit, πιθανές πολιτικές εξελίξεις στην Ιταλία, οι συνεχιζόμενες διαπραγματεύσεις στην Ελλάδα, το μέχρι ποιου σημείου θα εφαρμοστεί η οικονομική ατζέντα Τραμπ. Κοντά σε αυτά και οι οικονομικές επιπτώσεις διεθνώς».
«Οι ΗΠΑ», εκτίμησε, «δείχνουν σταθερή τάση για ανάπτυξη. Αλλά και η Ευρώπη έχει ξαφνιάσει θετικά. Οπως και η Κίνα έχει αποτελέσματα καλύτερα του αναμενομένου. Βέβαια, η σταθερή παγκόσμια ανάπτυξη και οι εξελίξεις που μπορεί να την ανατρέψουν συνεχίζουν να μας απασχολούν.
Τα ρίσκα αυτά είναι: Το πολιτικό ρίσκο στην Ευρώπη. Πιθανές αναταράξεις στην Κίνα, π.χ. μια φούσκα στα ακίνητα ή το ισχυρό δολάριο. Μια μη εφαρμογή των πολιτικών που εξήγγειλε ο Τραμπ καθώς οι αγορές έχουν ήδη προτιμολογήσει μέτρα που εξήγγειλε, όπως χαμηλότερους φορολογικούς συντελεστές. Τα προβλήματα στις αναπτυσσόμενες αγορές λόγω υψηλότερων επιτοκίων στις ΗΠΑ. Μια ισχυροποίηση της τάσης ενάντια στο ελεύθερο εμπόριο, την οποία απευχόμαστε».
«Ιδιαίτερα ενεργή» η Ελλάδα στον «οικονομικό πόλεμο»
Σε παραπλήσια ενότητα, για την «Οικονομική διάσταση των σύγχρονων συγκρούσεων», ο οικονομολόγος - διεθνολόγος Ι. Δ. Σαλαβράκος αναφέρθηκε στο χωρισμό του κόσμου μεταξύ «γεωοικονομικών ζωνών», π.χ. Αμερική, βόρεια και νότια, ή ο ενιαίος χώρος Ευρασίας - Αφρικής, όπου γίνονται συγκρούσεις ή αναζητούνται συμμαχίες για έλεγχο σε τομείς όπως οι λεγόμενες σπάνιες γαίες, η ναυτιλία, ως βασικός φορέας διαμετακόμισης του παγκόσμιου εμπορίου, νέες πηγές Ενέργειας, όπως το σχιστολιθικό φυσικό αέριο, ο ενεργειακός πλούτος που κρύβει ο πυθμένας των θαλασσών. Δίνοντας παραδείγματα για το πώς «οι εμπορικές σχέσεις μπορούν να οδηγήσουν σε πόλεμο» αναφέρθηκε σε όσα προηγήθηκαν του Α' Παγκόσμιου Πολέμου, στην άνοδο του γερμανικού κεφαλαίου, στον ανταγωνισμό του με άλλα κεφάλαια, ενώ όσον αφορά στο σήμερα αναφέρθηκε στις οικονομικές σχέσεις Κίνας - ΗΠΑ, αλλά και στις «τεράστιες διαφορές» για τον έλεγχο του Ειρηνικού, με ό,τι αυτό μπορεί να προκαλέσει στο μέλλον.
Ο ερευνητής του ΙΔΙΣ και πρ. στρατιωτικός Δ. Στεργίου, εστιάζοντας στις οικονομικές κυρώσεις και τον «οικονομικό πόλεμο», ως «μορφές γεωοικονομίας», είπε ότι πολλοί πόλεμοι προκλήθηκαν ως αποτέλεσμα οικονομικών κυρώσεων και αποκλεισμών. Πρόσθεσε ότι και η ΕΕ τα υιοθετεί, ως μέσο άσκησης πίεσης, ονομάζοντάς τα «περιοριστικά μέτρα», υπενθυμίζοντας ότι έχει εφαρμόσει πάνω από 30 φορές τέτοιες κυρώσεις, όπου μετέχει βέβαια και η Ελλάδα ως κράτος - μέλος της. Παρατήρησε, επίσης, ότι η Ελλάδα είναι γενικώς πολύ ενεργή στην ενίσχυση του νομικού - θεσμικού πλαισίου τέτοιων κυρώσεων, ενώ επέβαλε και μόνη της κυρώσεις, εναντίον των Σκοπίων (απαγόρευση εξαγωγών από την Ελλάδα και αποκλεισμός των Σκοπίων από το λιμάνι της Θεσσαλονίκης). Είπε ακόμα ότι τα τελευταία χρόνια έχουμε διεθνώς αύξηση των περιπτώσεων επιβολής τέτοιων κυρώσεων, σε αντανάκλαση προφανώς της όξυνσης των αντιθέσεων.
«Μπαρούτι» η Ενέργεια
Δίνοντας μιαν εικόνα σχεδιασμών που γίνονται πάνω στην Ενέργεια, ο Κ. Γρίβας, καθηγητής στη Σχολή Ευελπίδων, είπε: «Τα όποια ενεργειακά κοιτάσματα υπάρχουν στην Ανατολική Μεσόγειο πρέπει να τα εξετάσουμε στο πλαίσιο αλλαγών στο διεθνές σύστημα, που από μονοπολικό (αν ήταν) περνά σε μια πιο ρεαλιστική αντίληψη, όπου μετατρέπεται ταχύτατα σε πολυπολικό, όπου μπαίνει δυναμικά στο προσκήνιο η Κίνα, στρατιωτικά και γεωοικονομικά, αλλά υπάρχουν και άλλα κέντρα όπως Ρωσία και Ιράν».
Εκτίμησε ακόμη πως οι πιέσεις των ΗΠΑ για «συσσωμάτωση της Ευρώπης στα προτάγματά τους» και η άσκηση πίεσης στη Ρωσία, όπως και η προσπάθεια να αποκλείσουν την Κίνα από τη Σινική Θάλασσα, μεγαλώνουν την προσέγγιση Ρωσίας - Κίνας και οδηγούν σε ανακατατάξεις.
Σημείωσε ακόμα πως «κομμάτι αυτής της νέας πραγματικότητας είναι η ενεργειακή» και ότι «οι ΗΠΑ, χάρη στο σχιστολιθικό αέριο, έχουν γίνει πλέον ανεξάρτητες», εκτιμώντας πως «πάμε σε έναν πολυπολικό ενεργειακό κόσμο, κομμάτι του οποίου θα είναι η Ανατολική Μεσόγειος, άρα πρέπει να δούμε πώς θα αξιοποιήσουμε εκεί τη θέση μας».
Οσο για το πώς βλέπει η εγχώρια αστική τάξη να «αξιοποιεί» τη θέση της Ελλάδας, χαρακτηριστικά είναι όσα ειπώθηκαν για το ότι «σε ένα τέτοιο πλαίσιο, οι παλιοί παίκτες δε θέλουν ισχυροποιημένους νέους παίκτες. Π.χ. κανείς δε θέλει μια ισχυροποιημένη Τουρκία, γιατί βάζει τη δική της ατζέντα. Αντίθετα θα θέλανε να κουμπώσουν Ελλάδα και Κύπρος γιατί λόγω μεγέθους δεν είναι ανταγωνιστές τους, και ταυτόχρονα μπορούν να λειτουργήσουν σαν εφοδιαστής της Ευρώπης με Ενέργεια (...) Εχουμε λοιπόν πλεονεκτήματα. Εχουμε κάποιους πόρους, αλλά κύρια πουλάμε την Ενεργειακή Ασφάλεια, τα εν δυνάμει ενεργειακά κοιτάσματα».
Τέλος, ο Κ. Νικολάου, τεχνικός σύμβουλος του ομίλου «Εnergean Oil & Gas» (με δραστηριότητες σε Αίγυπτο, Ισραήλ, Ελλάδα), αναφέρθηκε αναλυτικά στις εκτιμώμενες ποσότητες υδρογονανθράκων στις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου και στην Ελλάδα, ενώ εξέφρασε τον «προβληματισμό» του για τη βιωσιμότητα του περιλάλητου αγωγού «East Med», αφού, όπως είπε, επαρκές κοίτασμα που να δικαιολογεί τέτοια επένδυση είναι μόνο το ισραηλινό «Λεβιάθαν», προσθέτοντας ότι οι ισραηλινές εταιρείες προτιμούν όδευση του αερίου τους μέσω Τουρκίας. Για την Κύπρο σημείωσε ότι ποσότητες υπάρχουν τόσο νοτίως όσο και βορείως του νησιού.
Ολος αυτός ο πλούτος, βέβαια, βρωμά μπαρούτι μπαίνοντας στο στόχαστρο του κεφαλαίου. Εξ ου και αναφερόμενος π.χ. στη Συρία τόνισε ότι «η Ρωσία έχει σήμερα ένα πόδι στη Μεσόγειο και δεν πρόκειται να το βγάλει»...
Στον ίδιο καμβά, στο συνέδριο παρουσιάστηκαν στοιχεία για την αύξηση των τουρκικών εξοπλισμών, και μάλιστα με προμήθεια όπλων επιθετικού προσανατολισμού, με «προφανή στόχο», όπως ειπώθηκε, την ανατροπή των ισορροπιών στο τρίγωνο Δυτική Θράκη - Αιγαίο - Κύπρος.
Επιπλέον, ο σύμβουλος παρουσίασε την Τουρκία «ενεργοβόρα χώρα, σε ενεργειακή εξάρτηση από Ρωσία και Ιράν», που βλέποντας τον πλούτο που υπάρχει δίπλα της κι έχοντας το στρατό που έχει, «θα επιχειρήσει φασαρίες», σημειώνοντας πως οι επενδύσεις χρειάζονται «σταθερότητα»...
Τρίτη 2 Μάη 2017
Τρίτη 2 Μάη 2017
