Με την
υπογραφή της κυβέρνησης, για δεύτερη φορά μέσα σε 10 μέρες
Στην
επικύρωση του εγκλωβισμού δεκάδων χιλιάδων προσφύγων και μεταναστών στη χώρα
μας τα επόμενα χρόνια προχώρησε, χτες, η Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ με την
υπογραφή, για δεύτερη φορά μέσα σε 10 μέρες, της ελληνικής κυβέρνησης. Βεβαίως,
παρά τις
θριαμβολογίες της κυβέρνησης αλλά και το γενικότερο κλίμα ομοφωνίας
για τις αποφάσεις της Συνόδου, οι έντονες αντιθέσεις εξακολουθούν να είναι
υπαρκτές, αφού παρά τα όσα ανακοινώθηκαν χτες, οι αναφορές για μη οριστικές
αποφάσεις συνεχίστηκαν.
Το σχέδιο συμφωνίας που εγκρίθηκε και από τον Τούρκο
πρωθυπουργό, Α. Νταβούτογλου, αναφέρει:
1. Οι επιστροφές των προσφύγων στην Τουρκία θα
γίνονται με βάση το διεθνές και κοινοτικό δίκαιο. Η συμφωνία θα αρχίσει να
εφαρμόζεται από την Κυριακή 20 Μάρτη. Από αυτήν την ημερομηνία και μετά όσοι
έρχονται στην Ελλάδα θα επιστρέφονται στην Τουρκία.
2. Ο αριθμός των προς επανεγκατάσταση θα φθάνει μέχρι
τις 72.000. Αν πλησιάζει προς εκεί θα εξεταστεί αναθεώρηση. Αν πιαστεί ο
αριθμός το πρόγραμμα επανεγκατάστασης τερματίζεται. Στην τελική συμφωνία θα
υπάρχει σαφής αναφορά στην αρχή μη επαναπροώθησης και στις μη συλλογικές επιστροφές.
3. Ανοίγει το κεφάλαιο 33 από την διαδικασία ένταξης
της Τουρκίας στην ΕΕ που αφορά στον κοινοτικό προϋπολογισμό. Δεν είναι από αυτά
τα κεφάλαια που μπλοκάρει η Κύπρος.
4. Επιτάχυνση της άμεσης χορήγησης ενισχύσεων ύψους 3
δισ. ευρώ προς την Τουρκία με αναφορά σε συγκεκριμένα έργα που πρέπει να
γίνουν.
Επίσης, στο κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου
αναφέρεται πως θα πρέπει να γίνει περισσότερη δουλειά στα hot spots με την
υποστήριξη της ΕΕ και για τις ελληνικές δομές ασύλου. Κατά την Κομισιόν, «θα
πρέπει να θεσπιστούν ταχείες επιχειρησιακές ρυθμίσεις μεταξύ Ελλάδας και
Τουρκίας, συμπεριλαμβανομένης της ενίσχυσης της ικανότητας υποδοχής των
ελληνικών νησιών καθώς και της προσαρμογής των κέντρων πρώτης υποδοχής
("hot spots") σε κέντρα επανεισδοχής και χορήγησης ασύλου». Δηλαδή,
τα νησιά στο Αιγαίο θα πρέπει να έχουν μεγαλύτερους καταυλισμούς, ενώ τα κέντρα
διαλογής ανθρώπων για να πετύχει η λεγόμενη επανεισδοχή δεν θα πρέπει μόνο να
καταγράφουν και να ταυτοποιούν, αλλά να διαθέτουν και χώρους προσωρινής
κράτησης για όσους θα διώχνονται από τη χώρα.
Στα ελληνικά hot spots θα βρίσκεται ως παρατηρητής και
Τούρκος αστυνομικός, προκειμένου να επιβεβαιώνει στην τουρκική πλευρά ότι
υπάρχουν μετανάστες που θα πρέπει να επαναπροωθηθούν. Συγκεκριμένα, η Ελλάδα
υποβάλλει το αίτημα επανεισδοχής σε 48 ώρες. Η τουρκική πλευρά θα ολοκληρώσει
τη διαδικασία σε εφτά μέρες. Από τα κράτη - μέλη αναμένεται να έρθουν στη χώρα
μας 2.300 «τοποτηρητές», συμπεριλαμβανομένων συνοριοφυλάκων, εμπειρογνωμόνων σε
θέματα ασύλου και διερμηνείς. Η Κομισιόν προβλέπει ότι λόγω του φόβου της
επιστροφής περισσότερα άτομα θα υποβάλουν αίτηση ασύλου και άρα απαιτείται
ενίσχυση της Υπηρεσίας Ασύλου. Θεωρεί δε ότι μπορούν να επιστρέφονται άνθρωποι
στην Τουρκία με μηνιαίο κόστος για τον κοινοτικό προϋπολογισμό 20 εκατ. ευρώ.
Αξίζει να σημειωθεί πως Τούρκοι αξιωματούχοι έκαναν
λόγο χτες για 3.000 μετανάστες που επιχειρούσαν να περάσουν από την Τουρκία στη
Λέσβο, ενώ οι πρόσφυγες που θα φτάνουν στα ελληνικά νησιά από την Τουρκία μετά
την Κυριακή 20/3 θα επιστρέφονται στην Τουρκία από τις 4/4, όπως ανέφερε
Τούρκος αξιωματούχος. Βάσει της συμφωνίας, η τουρκική κυβέρνηση θα δέχεται πίσω
όλους τους μετανάστες χωρίς χαρτιά που φτάνουν στην Ελλάδα, περιλαμβανομένων
των Σύρων προσφύγων, και ως αντάλλαγμα η ΕΕ θα δέχεται απευθείας από την
Τουρκία Σύρους πρόσφυγες ταυτόχρονα με τη διάθεση περαιτέρω οικονομικής
βοήθειας, την επιτάχυνση κατάργησης της βίζας και την πρόοδο στις
διαπραγματεύσεις ένταξης. Είναι χαρακτηριστικό πως λίγο πριν από τη Σύνοδο ο
Τούρκος Πρόεδρος, Ρ. Τ. Ερντογάν, επιτέθηκε κατά της ΕΕ για τη στάση της
απέναντι σε ομάδες που η Αγκυρα θεωρεί τρομοκρατικές αλλά και για τις
ευρωπαϊκές επικρίσεις για το κράτος δικαίου στην Τουρκία.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι σύμφωνα με το πακέτο
ανταλλαγμάτων, στο οποίο κατέληξαν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, που ολοκληρώθηκε τα
ξημερώματα της Παρασκευής, η ΕΕ προσέφερε οικονομικές και πολιτικές
παραχωρήσεις έναντι της συνεργασίας της Τουρκίας για τη μείωση των προσφυγικών
ροών, ωστόσο το «πακέτο» της προσφοράς είχε «εκπτώσεις». Η τουρκική πλευρά είχε
διαμηνύσει ότι επιμένει στο άνοιγμα νέων κεφαλαίων στην ενταξιακή
διαπραγμάτευση και άφηνε ανοιχτό το εάν θα συμφωνήσει με όλα τα σημεία της
ευρωπαϊκής θέσης. Από κυπριακής πλευράς είχε ξεκαθαριστεί ότι εναπόκειται στην
Τουρκία και μόνον το άνοιγμα κεφαλαίων μέσω της εκπλήρωσης των υποχρεώσεων που
απορρέουν από το Πρωτόκολλο της Αγκυρας για το άνοιγμα των τουρκικών λιμανιών
και αεροδρομίων στα κυπριακά πλοία και αεροπλάνα.
